- İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku
- İş Sözleşmesi ve Türleri
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku
İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku, 4857 sayılı İş Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde
düzenlenmektedir. Bu hukuk dalı, işçi ve işveren arasındaki ilişkileri, çalışma koşullarını ve
sosyal güvenlik haklarını kapsamlı şekilde düzenler.
İş Sözleşmesi ve Türleri: TBK m.393’e göre iş sözleşmesi, işçinin bağımlı olarak
hizmet sunduğu, işverenin ise ücret ödediği sözleşmedir. İş Kanunu m.11-14
arasında belirli ve belirsiz süreli, tam süreli ve kısmi süreli gibi türleri düzenlenmiştir.
“İşverenin ve İşçinin Hak ve Yükümlülükleri: İşverenin yükümlülükleri arasında
ücret ödeme (İK m.32), iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alma (İK m.77), eşit
davranma (İK m.5) yer alır. İşçi ise işi özenle yerine getirmek (TBK m.396) ve
işverenin talimatlarına uymakla (TBK m.399) yükümlüdür.
”
Özkara Gök Hukuk Danışmanlık
İş Sözleşmesinin Feshi
İş sözleşmesinin feshi, İş Kanunu m.17 ve devamında
düzenlenmiştir.
-
İş sözleşmesi aşağıdaki durumlarda son bulur;
İşçinin istifası
İşverenin işçiyi işten çıkarması
İş Kanunu, Madde 24 hükümleri gereğince işçinin haklı nedenle tazminatlı feshi
İş Kanunu, Madde 25 hükümleri gereğince işverenin haklı nedenle derhal ve
Madde 25/ II gereğince tazminatsız feshi
Kadın işçinin evlendiği tarihi takip eden bir yıl içinde geçerli sebeple feshi
Askerlik
Ölüm
İşverenin işçiyi işten çıkarması,
İşverenin geçerli sebeple tazminatlı feshi,
Emeklilik (hizmet yılı ve prim günü dolmuş olup yaşı haddi sebebiyle bekleyen
çalışanlardahil)
Tarafların anlaşması ile fesih
Belirli süreli sözleşmede belirlenen sürenin sona ermesi
-
Kıdem Tazminatı :İşçi, en az bir yıl çalışmış ve işten haklı nedenle ayrılmışsa veya
işveren haksız nedenle feshetmişse, kıdem tazminatına hak kazanır (1475 sayılı
Kanun m.14).
-
İhbar Tazminatı: İhbar sürelerine uyulmadan iş akdi fesih edildiği zaman 6 aydan az
çalışan işçilere 2 haftalık maaş karşılığı ihbar tazminatı ödenir. 6 ay ile 1,5 yıl arası
görev yapan işçiler, 4 haftalık ücret tutarından tazminat alır. 1,5 ile 3 yıl arası çalışan
işçilere ihbar tazminatı 6 haftalık maaş tutarında ödenir.
-
Fazla Mesai ve Ücret Alacakları: İş Kanunu m.41’e göre haftalık 45 saatin
üzerindeki çalışmalar fazla çalışma sayılır ve %50 zamlı ücretle ödenir. Bu alacaklar
için 5 yıllık zamanaşımı süresi vardır (İK m.32/son).
-
SGK Primleri ve Hizmet Tespiti: İşveren, sigortalı işçileri için SGK’ya prim ödemekle
yükümlüdür (5510 s. K. m.4). Sigortasız çalıştırılan işçi, hizmet tespiti davası açarak
çalıştığı günlerin tescilini sağlayabilir (m.86).
-
İş Kazası ve Meslek Hastalığı: 5510 sayılı Kanun m.13 ve m.14 uyarınca, iş kazası
veya meslek hastalığı geçiren işçi, SGK’dan geçici ya da sürekli iş göremezlik
ödeneği alabilir. Aynı zamanda TBK m.49 kapsamında işverene karşı tazminat davası
da açabilir.
-
Emeklilik ve Malullük: Sigortalının yaş, hizmet süresi ve prim gün sayısını
tamamlaması hâlinde emeklilik hakkı doğar. Maluliyet durumunda 5510 sayılı Kanun
m.25-28 hükümleri uygulanır.
Hizmetlerimiz
İşçi-İşveren arasında arabuluculuk görüşmeleri
İşe iade davası
İşçi İşveren arasındaki uyuşmazlıktan kaynaklanan Alacak Davası
İş kazası davası
Toplu İş sözleşmesi taslakları hazırlanması
İş kazası ve hastalıklarına ilişkin cezai ve hukuki sorumluluklar hakkında danışmanlık